Odporność ogniowa


Odporność ogniowa (REI) charakteryzowana jest poprzez zdolność elementu budynku do spełniania pewnych funkcji użytkowych przez określony czas w warunkach pożaru. Poszczególne funkcje (nośność – R, szczelność E, izolacyjność – I) oznaczane są symbolami, natomiast przedziały czasu, w ciągu którego spełnione jest kryterium/kryteria określa się liczbowo (30, 45, 60, 90, 120). Według powszechnej opinii konstrukcje drewniane charakteryzują się bardzo małą odpornością ogniową. Pogląd ten jest jak najbardziej mylny, czego dowodzą liczne testy palności wykonane w laboratoriach dedykowanych badaniom pożarowym oraz stan zachowania obiektów istniejących narażonych na oddziaływanie pożaru. Nie będzie mylnym ani przesadzonym stwierdzenie, iż systemowe konstrukcje drewniane należą według aktualnego stanu wiedzy do jednych z najlepiej przebadanych i najbezpieczniejszych na świecie pod względem ochrony przeciwpożarowej.

Wbrew powszechnej opinii najczęstszymi powodami powstawania pożarów nie są właściwości ani klasyfikacja ogniowa materiałów, z których składają się przegrody budowlane, lecz zwykła nieostrożność, nieprawidłowe wykorzystywanie urządzeń i instalacji elektrycznych, jak również ich fabryczne wady. Niestety są to czynniki, których wyeliminowanie nie jest możliwe poprzez samo ukształtowanie odpowiedniego układu warstwowego przegrody. Prawidłowo zaprojektowany, wykonany oraz użytkowany budynek stwarza znikome ryzyko samoczynnego powstania i rozproszenia ognia. Ze statystyk wynika, że większość pożarów zostaje zapoczątkowana wewnątrz pomieszczeń, dlatego szczególne znaczenie w kontekście możliwości rozprzestrzeniania ognia ma rodzaj stosowanych mebli, dekoracji oraz materiałów wykończeniowych. Istotny jest również wybór odpowiedniej płyty wykończeniowej, która w przypadku pożaru zabezpieczy strukturę przegrody budynku. W nowoczesnych konstrukcjach drewnianych podstawową okładziną wewnętrzną są powszechnie znane płyty gipsowo-kartonowe, płyty gipsowo-włóknowe czy specjalne ognioochronne płyty gipsowo-kartonowe zbrojone włóknem szklanym. Ich zastosowanie, w zależności od grubości oraz ilości warstw, znacznie zwiększa odporność ogniową konstrukcji szkieletowych. Gips zawiera znaczną ilość wody, która pod wpływem wzrastają- cej temperatury ulega odparowaniu. Proces ten powoduje pochłonięcie znacznej ilości ciepła, dzięki czemu wnętrze przegrody chronione jest przed gwałtownym wzrostem temperatury. W tym czasie wytrzymałość mechaniczna płyty ulega znaczącemu zmniejszeniu, dodatkowo obserwowany jest również jej skurcz, którego wartość może dochodzić nawet do 10%. Dlatego istotne jest odpowiednie przymocowanie płyty do szkieletu. Praktyka inżynierska dowiodła, że aby w pełni wykorzystać ochronę, która uzyskiwana jest przy zastosowaniu płyty gipsowo-kartonowej, należy stosować jak najmniejszy rozstaw wkrętów lub gwoździ oraz zapewnić odpowiednią penetrację łączników w głąb elementów szkieletu. Konstrukcje drewniane izolowane termicznie materiałami z włókien drzewnych, w połączeniu z odpowiednimi płytami poszyciowymi oraz wykończone od zewnątrz np. warstwą tynku, wykazują odporność ogniową od 30 do 120 minut – w zależności od przyjętego układu warstwowego. Zadaniem projektanta jest dobranie układu warstwowego przegród budynku, tak aby spełniały wymagania ochrony przeciwpożarowej zgodnie z obowiązującym prawem budowlanym.

Klasyfikacja ogniowa – materiały termoizolacyjne z włókien drzewnych

Materiały termoizolacyjne STEICO z włókien drzewnych ze względu na zachowanie się w czasie pożaru są zaliczane zgodnie z obowiązującą normą EN 13 501-1 do Euroklasy E, natomiast według niemieckiej normy DIN 4102 do klasy B2. W obu przypadkach materiał termoizolacyjny z włókien drzewnych jest klasyfikowany jako „normalnie zapalny”. Jednocześnie warto zaznaczyć, że: – materiały termoizolacyjne z włókien drzewnych w formie płyt nie wymagają dodawania podczas produkcji specjalnych środków impregnujących w celu uzyskania klasyfikacji E. Odpowiednią odporność na ogień zapewnia w tym przypadku względnie duża gęstość objętościowa płyt oraz charakterystyczna struktura rozwłóknienia; – „lżejsze” materiały termoizolacyjne z włókien drzewnych w postaci sprężystych mat lub granulatu do wdmuchiwania (dedykowane do wypełniania pustych przestrzeni) są dodatkowo zabezpieczone na wypadek kontaktu z ogniem. Substancję impregnującą stanowi tutaj dodatek w formie siarczanu amonu. Poza zastosowaniem jako naturalny impregnat chroniący przed ogniem w budownictwie ekologicznym związek ten znajduje zastosowanie np. jako dodatek do środków spożywczych. Podczas licznych udokumentowanych badań odporności ogniowej przegród drewnianych z zastosowaniem płyt, mat i granulatów z włókien drzewnych stwierdzono, iż materiały te przyczyniają się do bezpośredniej poprawy ochrony przeciwpożarowej badanego elementu. Duże ciepło właściwe c i stosunkowo duża gęstość objętościowa opisywanych produktów izolacyjnych istotnie opóźnia przenikanie temperatury poprzez element budowlany w trakcie pożaru, chroniąc przed zapłonem kolejne warstwy przegrody.